Proactieve zorgplanning in regio Rotterdam
In de regio Rotterdam vinden en vonden verschillende (gesubsidieerde) projecten plaats rondom proactieve zorgplanning (of Advance Care Planning, ACP). Wil jij, als zorgprofessional of beleidsmaker, ook aan de slag met proactieve zorgplanning? Het is niet nodig om het wiel opnieuw uit te vinden. In de regio zijn al veel expertise, ervaring en praktische tools beschikbaar. We presenteren hieronder daarom een overzicht met wie je waarvoor kunt bellen rondom de volgende thema’s: 1) Bewustwording, 2) Proactieve zorgplanning in de praktijk en 3) Gegevensuitwisseling. Ken jij nog een ander project die hier niet benoemd staat, maar er wel op hoort? Neem contact op met info@svko010.nl.
Achtergrondinformatie over proactieve zorgplanning
“Het is een proces waarbij ouderen en hun naasten worden ondersteund in terugkerende dialoog op basis van hun eigen wensen en voorkeuren passende doelen te formuleren voor huidige en toekomstige zorg en ondersteuning” (de Ruiter, Hertogh & van Delden 2013).
Vragen die binnen proactieve zorgplanning belangrijk zijn:
- Wat is goed om nu al te regelen voor de laatste levensfase?
- Wat zou je nog willen zeggen of doen?
- Wie mag voor jou spreken als je dat zelf niet meer kunt?
- Wat vind je belangrijk in de (toekomstige) zorgverlening?
- Wat zijn behandelwensen en behandelgrenzen (bijv opname IC, reanimeren)?
Proactieve zorgplanning …
- vraagt om een brede blik om alle wensen in kaart te brengen rondom de laatste levensfase.
- gaat in op zorgen van mensen op lichamelijk, psychologisch, sociaal en spiritueel vlak.
- betekent in gesprek gaan en samen beslissen over doelen en voorkeuren voor toekomstige behandelingen en zorg.
- gaat verder dan wilsverklaring en medisch beleid.
- vraagt om samenwerking van professionals uit verschillende domeinen.
- vraagt om goede registratie en de juiste informatie delen.
Waarom proactieve zorgplanning belangrijk is?
- Het geeft ruimte om te praten over wensen en voorkeuren van ouderen in laatste levensfase.
- Het zorgt voor behoud van eigen regie.
- Het brengt duidelijkheid en minder angst bij nabestaanden.
- Vastleggen van informatie zorgt voor rust en duidelijkheid in een onrustige/acute situatie.
- Passende zorg en ondersteuning voor de oudere; geen over- of onderbehandeling.
Bewustwording
Projecten rondom bewustwording
Ouderen en professionals bewust maken van het belang van tijdig nadenken en vastleggen van levenswensen, behandelwensen en behandelgrenzen.
Wensenboekje:
- Wat: Een instrument dat ouderen helpt tijdig na te denken over levenswensen, behandelwensen en behandelgrenzen.
- Tools: Wensenboekjes zijn digitaal gratis beschikbaar en een fysieke variant is voor 4.95 te bestellen. Zie: www.gene-ro.com/acp.
- Contactpersoon: Genero, Demi Timmers, d.timmers@samergo.nl, 0655747254.
- Subsidie ZonMw uitwerkingssubsidie lokale netwerken samenhangende ouderenzorg – looptijd tot 2021.
- “Het is toch goed te weten dat er iemand is die mij kent en wie ik verteld heb hoe ik behandeld wil worden. Het is een geruststellend gevoel”.
Burgergesprekken:
- Wat: Via informatiebijeenkomsten worden de (on)mogelijkheden van palliatieve zorg besproken met burgers.
- Tools: voorbeelden van Powerpoint presentaties, voorbeeld communicatiemateriaal zoals wachtkamerfilmpjes en posters. Zie: www.palliaweb.nl/netwerk-rotterdam en www.gene-ro.com/acp. Er zijn onder andere drie boekjes gemaakt voor mensen in de laatste levensfase: 1. Het magazine Pal voor U met titel Nadenken over de toekomst, 2. De wilsverklaring Zo denk ik erover en 3. Als ik nadenk over mijn laatste levensfase dan wil ik graag …’. Deze drie boekjes kunnen kosteloos worden aangevraagd bij het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam en omgeving (NPZR&o) via deze link.
- Contactpersoon: Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam en omgeving, Renske Boogaard, r.boogaard@leliezorggroep.nl, 06-53298426.
- Subsidie: Palliantie, meer dan zorg. In gesprek met de burger, looptijd 2020 tot april 2024.
- “Om de bewustwording van het publiek over het bestaan en mogelijkheden van palliatieve zorg te vergroten, worden er informatiebijeenkomsten gehouden. Door deze bijeenkomsten ontstaat er meer ruimte en begrip voor dit onderwerp en kunnen burgers meer eigen regie voeren.”
Projecten rondom proactieve zorgplanning in de praktijk
Processen rondom pro-actieve zorgplanning bevorderen door onderlinge samenwerking, zoals signaleren, gesprekken voeren, registeren en delen.
ACP in de 1e lijn:
- Wat: Wijkbijeenkomsten over ACP met professionals uit verschillende domeinen (huisarts, VVT, welzijn, wijkteam, geestelijk verzorgers). Onderwerpen zijn signaleren, gespreksvoering, registeren en delen van informatie. Implementatie van ACP formulier dat ook zichtbaar is op de HAP. Ook is er aandacht voor scholing.
- Tools: starterskit wijkbijeenkomsten, taken en rollen professionals in de wijk bij ACP, scholing signaleren ACP, e-learning ACP.
- Waar: Ommoord, Feijenoord, Oude Noorden, Hoogvliet, Schiebroek/Hillegersberg en Berkel.
- Contactpersoon: Rijnmond Dokters, ouderenzorg@rijnmonddokters.nl.
- Subsidie: ZorgInstituut Samen Beslissen, looptijd tot augustus 2023.
- “Meer aandacht voor proactieve zorgplanning kost tijd, maar resulteert in een betere kwaliteit van zorg. Registratie en samenwerking vormen hierbij een onmiskenbare meerwaarde.”, huisarts uit het project.
Verduurzaming in gesprek over morgen
- Wat: Pilot waarin huisarts, ziekenhuis, VVT en welzijn samenwerken en informatie uitwisselen rondom het verbeteren van pro-actieve zorgplanning in de wijk. 20 ouderen participeren in het project, waarbij het Genero wensenboekje wordt gebruikt.
- Tools: wensenboekjes (zie ook hierboven) en factsheet over hoe aan de slag te gaan met wensenboekje en proactieve zorgplanning.
- Waar: Ridderkerk.
- Contactpersoon: Genero, Demi Timmers, d.timmers@samergo.nl, 06-55747254.
- Subsidie: verduurzamingssubsidie lokale netwerken samenhangende ouderenzorg – looptijd 2022-2023 (afgerond).
- “Het maakt niet uit met wie je het bespreekt; als je het maar doet.“, oudere van het project.
Implementatie proactieve zorgplanning in de tweede lijn
- Wat: Implementatie van proactieve zorgplanning in het Maasstad Ziekenhuis waarbij aandacht is voor: bewustwording, toepassing in de praktijk (hoe voer je het gesprek, wie heeft welke rol en hoe wordt informatie genoteerd in Hix en uitgewisseld). Gestart bij het palliatief team, oncologie en hartfalen. Dit wordt nu verder uitgebreid.
- Tools: patiëntboekje Praten over uw wensen en behoeften rond uw levenseinde, toolkit.
- Waar: Maasstad Ziekenhuis.
- Contactpersoon: Rinie Lammers, LammersR@maasstadziekenhuis.nl (en Annemieke van der Padt).
Projecten rondom gegevensuitwisseling
Zorgdragen voor betere vastlegging van wensen én uitwisseling van deze gegevens waar nodig.
Uniform vastleggen proactieve zorgplanning – huisarts en huisartsenpost:
- Wat: Eenduidige registratie van ACP via ACP formulier in VIPlive voor uitwisseling van de huisarts naar de HAP. Op de HAP kan de informatie realtime worden ingezien.
- Tools: formulier uniform vastleggen proactieve zorgplanning, instructievideo’s, handreiking.
- Waar: HAP en huisartsen in Rijnmond, huisartsen Zuid-Hollandse Eilanden en HAP Hellegat .
- Contactpersoon: voor regio Rijnmond Rijnmond Dokters, ouderenzorg@rijnmonddokters.nl.
- Subsidie: ZorgInstituut Samen Beslissen, looptijd tot augustus 2023.
- Als ik als huisarts op de huisartsenpost werk vind ik het fijn als ik naar een voor mij onbekend patiënt moet dat er van te voren gesprekken met hun eigen huisarts zijn gevoerd zijn en dat ik die gegevens in kan zien op de huisartsenpost. Betekent niet dat ik als huisarts niets meer ga doen, maar dat ik een basis heb om in gesprek te gaan met een zieke patiënt. ” (zie deze webpagina over ACP van Rijnmond Dokters)
Implementatie van de online proactieve zorgmodule bij (hemato-)oncologische patiënten binnen het Concord-netwerk.
- Wat: Implementatie van de reeds bestaande proactieve-zorgmodule in HiX bij (hemato-)oncologische patiënten en transmurale digitale communicatie hierover in alle ziekenhuizen van het oncologienetwerk Concord. Daarnaast onderzoek naar zowel het proces als de uitkomsten van de implementatie en borging.
- Tools: module proactieve zorgplanning in HiX
- Waar: Concord ziekenhuizen, zie www.oncologienetwerkconcord.nl.
- Wie: Concord, Wendy Oldenmenger, w.h.oldenmenger@erasmusmc.nl, Joica Benschop, j.benschop@erasmusmc.nl en Annemieke van der Padt- Pruijsten, PruijstenA@maasstadziekenhuis.nl
- Subsidie: ZonMw, looptijd tot 30 juni 2026.
